شيطان كوچك تصويري عريان از دوزخ آدمي است كه ارتباطش با بعد استعلايي و ماوراء طبيعي قطع شده است و هيچ راهي براي رهايي ندارد. اين اثر هجويه‌اي از جامعه قرن نوزدهم روسيه است كه تناقضات آدمي را به بهترين شكل به تصوير كشيده و بي گمان بهترين رمان روسي مكتب سمبوليسم (نمادگرايي) است. «تقدير گاه حتي براي اجابت آرزوهاي كوچكمان هم ما را همراهي نمي كند... نه در آسمان سروري مي‌ديد و نه در زمين شعفي، چون آن‌دم همچون هميشه با چشم‌هايي بي‌فروغ، بساني ابليسي درمانده از وحشت و اندوه، از دوزخ به دنيا مي‌نگريست.»