هر چند اهميت تاريخي او در موسيقي و نقش اساسي‌اش در تحول هنر اپرا انكارناپذير مي‌نمايد، ليكن دشوار بشود كسي چون واكنر را تنها در نقش موسيقي‌داني در غرب رمانتيسم و طليعه مدرن تلقي كرد. نمي‌شود نظريه‌پردازي تاثيرپذيرفته از فوئرباخ و شوپنهاور و تاثيرگذاشته بر نيچه را فقط در يك ساحت هنر - موسيقي - معرفي كرد و به جا آورد. او شخصيتي چندوجهي است كه هنوز و همچنان بر سر اجرا شدن يا نشدن آثارش در نقاطي از جهان مرافعه درمي‌گيرد و موافقان و مخالفاني چندان سخت‌گير دارد كه مي‌توانند تا قرني پس از او درباره كيستي‌اش پكديگر را به كج‌فهمي متهم بكنند. از اين‌رو ترجمه فارسي «طلاي راين» به انضمام گفتارهايي درباره انديشه، ادبيات و موسيقي واگنر شايد بتواند كوششي باشد براي مواجهه مستقيم با غولي كه بايد خيلي زودتر از اين‌ها مي‌شناختيم.